Dat er in onze gemeente op korte termijn behoefte is aan bijkomende zaalsportinfrastructuur, wordt door niemand in twijfel getrokken. De onlangs vanuit de sportdienst georganiseerde behoeftenpeiling, toont dit aan. Met dit voorstel willen PLE en Groen! tegemoetkomen aan deze vraag. Tegelijk willen we de peiling ook versterken met een financieel luik. Daarnaast is ook een overzicht van het aanbod aan sportinfrastructuur volgens ons noodzakelijk. Dit laatste was ons overigens reeds toegezegd bij de bespreking van het BPA “NMBS-site” in de bevoegde commissie, maar is tot op heden niet gebeurd.

Onze ideeën gaan uit van deze noodzaak om snel een duidelijk antwoord te geven aan de sportverenigingen. Daarnaast vertrekken we vanuit het principe van rationeel ruimtegebruik en vrijwaring van de open ruimte : onderbenutting van de bestaande infrastructuur is in dat verband immers onverantwoord. Bovendien kan het instandhouden met grotendeels publieke middelen van meer infrastructuur dan noodzakelijk aan de belastingbetaler niet worden uitgelegd.

In de behoeftenpeiling wordt geen enkele rem op de behoefte geplaatst : er wordt niet gesproken over de kostprijs : welke huurprijs wil/kan een vereniging betalen voor het gebruik van de sportruimte ?. De peiling antwoordt dus alleen op de vraag naar gratis sportinfrastructuur. Zeker wanneer aan een PPS-constructie zou worden gedacht, kan die natuurlijk niet worden waargemaakt. Er moet dus een bijkomende vraag worden gesteld naar de maximale prijs die de verenigingen voor de bijkomende infrastructuur willen betalen.

Naast een behoeftepeiling is er ook nood aan een tweede luik : een overzicht van de beschikbare infrastructuur in onze gemeente. De gemeenteraadscommissie openbare werken besliste inmiddels dat deze zal worden opgemaakt. Daarbij speelt de infrastructuur van de scholen een belangrijke rol. Ook de scholen nemen immers beschikbare ruimte in, en worden allemaal minstens gedeeltelijk ook met gemeenschapsgeld gefinancierd. Er moet vermeden worden dat de gemeenschap zowel door het beschikbaar maken van schaarse ruimte als door het aanwenden van belastinggeld dubbel opdraait voor sportinfrastructuur.

De Essense scholen beschikken over heel wat onbenutte sportcapaciteit in de avonduren en tijdens de weekends. Eén zaal, de sporthal van het College van het Eucharistisch Hart, voldoet daarbij aan zowat alle mogelijke geschiktheidseisen. Maar ook de andere scholen hebben turnzalen (Mariaberg zelfs twee, ’s avonds volledig ongebruikt). In Wildert wordt ondertussen werk gemaakt van een nieuwe zaal (375.000 EUR).

Niet al deze infrastructuur staat ter beschikking van het gemeentebestuur of van de sportverenigingen. Maar het gemeentebestuur zou wel een huurovereenkomst met de scholen kunnen afsluiten (de scholen doen trouwens ook regelmatig beroep op het gemeenbestuur, zie bv. de parking voor Mariaberg of het BPA voor het College). De gemeente zou zelfs afspraken kunnen maken voor gezamenlijke investeringen in de verbetering van de infrastructuur. Of in bijkomende infrastructuur, als dat nodig is.

Essen heeft overdag nood aan twee sporthallen (zie huidige bezetting sporthal College en Heuvelhal) en ’s avonds ook aan twee (zie huidig gebruik Heuvelhal en behoeftepeiling). Hoeveel sporthallen heeft Essen dan nodig ? Drie ?

Alle problemen en vragen die in de enquête worden aangehaald, kunnen volgens ons in de bestaande Essense infrastructuur (of deze die in aanbouw is), worden opgevangen. Daarvoor is alleen de bereidheid nodig om rond de tafel te gaan zitten. Heel wat gemeenten deden het Essen voor. De Koning Boudewijnstichting zette in 1997 een studie hieromtrent op : “…een portie bereidwilligheid, aangevuld met duidelijke en ‘eerlijke’ afspraken, vormen de basis voor een aangename en vlotte samenwerking. Elke partij heeft er baat bij : de gemeente geeft een antwoord op de vraag naar bijkomende infrastructuur, de school creëert een ‘open’ imago en steek een extra centje op zak en de gebruiker kan in een degelijke en veilige omgeving zijn sport beoefenen.”, zo luidt het in de studie . De studie bevat verder heel concrete tips en voorbeelde uit tien gemeenten (Aalst, Lommel, Hoogstraten, De Pinte, Bilzen…). De intentie werd trouwens in het Vlaams regeerakkoord van 1999 overgenomen : “De sportaccommodatie van de scholen moet opengesteld worden voor het publiek.”, staat er letterlijk.

Bovendien keurde het Vlaams Parlement onlangs unaniem een resolutie goed -op initiatief van ondermeer CD&V en VLD- waarin wordt vastgesteld dat heel wat sportinfrastructuur na de schooluren ongebruikt blijft en waarbij ervoor gepleit wordt dat de lokale sportdiensten als bemiddelaar zouden optreden tussen de scholen en de verenigingen. Bovendien stelt de resolutie dat het openstellen van schoolinfrastructuur in de toekomst als voorwaarde voor overheidssubsidie van deze infrastructuur zou moeten worden ingevoerd.

Een grondige renovatie van de Heuvelhal is ongetwijfeld noodzakelijk, en de vloer is daarbij duidelijk de absolute prioriteit. Dat is in ieder geval zo, of er nu een nieuwe hal komt of niet. In de gemeentebegroting wordt daarvoor alvast t.e.m. 2006 géén geld voor voorzien, en dat lijkt ons zeer onverstandig. De Heuvelhal laten verkommeren is immers géén optie, ook niet in de veronderstelling dat er een nieuwe sporthal wordt gebouwd. Wanneer de Heuvelhal immers alsmaar minder geschikt zou worden om te sporten (en dat is onvermijdelijk wanneer er niet in wordt geïnvesteerd), creëert dit binnen enkele jaren opnieuw een tekort aan beschikbare zaalsportinfrastructuur !

Voor ons is het aanpakken van de Heuvelhal daarom in elk geval prioritar en een nieuwe vloer is daarbij de meeste essentiële ingreep. Of de hal in de toekomst nog voor evenementen zal worden gebruikt, moet in het licht van de ingebruikname van zaal Rex bekeken worden. Indien ervoor wordt gekozen deze functie toch te behouden, moet uiteraard naar een degelijke afscherming van de vloer worden uitgekeken.

Ons standpunt over een nieuwe sporthal is bekend : we zijn er zeker niet tegen dat er een nieuwe hal in Essen zou komen, als eerst behoorlijk wordt aangetoond dat de bestaande infrastructuur niet aan de behoeften kan voldoen. En als de nieuwe hal er toch komt, denken we dat de NMBS-site niet de meest geschikte locatie is. Ons voorstel sluit de bouw van een nieuwe hal dan ook hoegenaamd niet uit ! Het is enkel een methode om op relatief korte termijn een oplossing te bieden. Het bouwen van een nieuwe hal zal hoe dan ook heel wat jaren in beslag nemen – we rekenen op 2010 – en we nemen aan dat de sportverenigingen zoals iedereen ook liever één vogel in de hand houden dan er tien in de (blauwe) lucht te zien.