VU&ID-bemerkingen bij de begroting 2002
In verband met de OCMW-begroting hebben wij de indruk dat de meerderheid met de verkeerde argumenten de uitgavenverhoging verdedigt, en aan de andere kant met enkele ondoordachte ingrepen snel probeert wat extra inkomsten te verzamelen.
Daarnaast missen we een visie op de toekomst van het OCMW. Vorig jaar al besteedde de OCMW-voorzitter in zijn tussenkomst op deze raad veel aandacht aan het probleem van de huisvesting van het OCMW. In het coalitie-akkoord van CVP en VLD haalde dit punt zelfs het eerste blad. Niet alleen de huisvesting moet verbeteren, maar de hele moet volgens het akkoord compleet gereorganiseerd worden. Het OCMW moet een echt sociaal huis worden. We staan daar volledig achter, maar dit zal wellicht ook financiële gevolgen hebben. Zeker als er ook diensten verschoven worden vanuit het gemeentehuis naar dit nieuwe sociaal huis. Maar daarvan vinden we niets terug in de OCMW-begroting. Ook niet in de gemeentebegroting trouwens. We weten allemaal dat wat niet in de begroting staat meestal ten hoogste een vaag voornemen is.
Wat is de bedoeling van de OCMW-voorzitter en van het Schepencollege met het sociaal huis ? Wat zal de aangekondigde complete reorganisatie inhouden ? Welke concrete stappen worden er in 2001 gezet ? En vooral : wat zijn op korte en langere termijn de financiële gevolgen hiervan ?
De belastingen zoals voorgesteld door de CVP-VLD meerderheid ergeren me tweemaal. Ik erger me als burger omdat ik samen met de belastingsplichtige Essenaar dit jaar 40 miljoen extra moet ophoesten. Vervolgens erger ik me een tweede maal, deze keer als gemeenteraadslid, als ik hoor en lees dat deze meerderheid de “schuld” van deze belastingverhogingen legt bij de federale en Vlaamse regeringen.
De schuld bij anderen leggen is natuurlijk het gemakkelijkste, maar is in dit geval onwaar of op zijn minst voorbarig, want gebaseerd op veronderstellingen en twijfels. De mogelijke extra kosten ten gevolge van federale beslissingen, zoals bvb de politiehervorming, zijn om dit moment onbekend. In de begroting van 2001 is er trouwens op de post “politie en justitie” geen verhoging te zien: Integendeel de totale uitgaven voor deze post delen met meer dan 2 miljoen en vergelijk met vorig jaar.
En als we de ministers Duequenne, Reynders en Dewael mogen geloven zouden de aangekondigde of reeds genomen regeringsmaatregelen de gemeenten geen frank gaan kosten. Waarom zouden we hen trouwens niet geloven, het zijn toch partijgenoten van onze schepen van financiën !
Daarom pleiten wij voor een alternatief. Dit alternatief bestaat uit twee delen :
1. De gemeenteraad vraagt aan de federale en Vlaamse regeringen om duidelijkheid te verschaffen over de extra kosten die de gemeenten te wachten staan ten gevolge van huidige en toekomstige maatregelen.
2. In afwachting van een antwoord beslist de gemeenteraad om de belastingen te bevriezen op het peil van vorig jaar.
Dit voorstel ligt trouwens in de lijn van wat CVP-voorzitter De Clercq als burgemeester van Kortrijk vraagt, namelijk meer uitleg, en in de lijn van wat VLD-voorzitter De Gught of minister-president Dewael vraagt, die niet het alibi wil zijn voor de lokale belastingverhogingen.
We moeten trouwens oppassen dat we niet in de logica terechtkomen die de provincies hebben gevolgd. Omdat ze 1 miljard minder krijgen van het provinciefonds, hebben ze de belastingen met 2,5 miljard verhoogd. Ik heb de indruk dat Essen dezelfde tovertruk gaat toepassen.
Op het gebied van huisvuilverwerking ontvangt te gemeente Essen veel minder dan dat zij moet uitgeven voor de verwerking ervan. Als men het principe “de vervuiler betaalt” wil doorvoeren moet men het grote verschil tussen inkomsten en uitgaven wegwerken of op zijn minst verminderen. Tot daar kunnen we de redenering van de meerderheid volgen. Toch een aantal bemerkingen:
Ook hier maakt de meerderheid het zich gemakkelijk door enkel de inkomsten te verhogen. Ik zie nergens een initiatief dat zou kunnen leiden tot minder huisvuil en dus minder uitgaven.
De “vaste” belasting van 2.250 fr/gezin staat haaks op het principe van “de vervuiler betaalt”. We vragen dan ook om deze belasting af te schaffen. Het is trouwens een heel asociale belasting, omdat ieder gezin, arm of rijk, evenveel betaalt.
Ook de retributie op het gebruik van het containerpark, 50 fr/beurt, staat haaks op het principe van “de vervuiler betaalt”. Iemand die een loden buis binnenbrengt zou evenveel moeten betalen als iemand die een aanhangwagen steenpuin komt afgeven. Maar omdat deze retributie niet op de agenda staat, kan ze niet worden goedgekeurd, en heeft de meerderheid in elk geval de tijd om een betere regeling uit te werken.
Ook voor de bevolking zal het wel duidelijk zijn dat het hier niet om een afvalplan gaat, maar om een plan om de gemeentekas te spekken. Het gevaar is dat wanneer een echt diftar-syteem ingevoerd wordt, de bevolking het moeilijk zal vinden mee te stappen in een groene logica en er opnieuw vooral een belastingplan in zal zien.
We zijn wel tevreden dat op het gebied van milieubelastingen de meerderheid alvast één punt uit hun bestuursakkoord niet uitvoert, namelijk het afschaffen van de belasting op reclamebladen.
De belasting op onbewoonde en bouwvallige woningen, de zogenaamde krotbelasting, zou wel worden afgeschaft. Deze belasting brengt dan wel niet veel geld op, maar moet ook meer gezien worden als een sturende belasting om krotten uit de gemeente te weren. Wat dan op zijn beurt het veiligheidsgevoel ten goede komt. We vragen dan ook om deze belasting niet af te schaffen.
We vragen eveneens om de belasting op GSM-masten te behouden.
Specifieke vragen en voorstellen :
1. Onderhoud van de beplanting (42500/140-02 en -06) gaat van 1.500.000 naar 700.000. Verklaring ?
2. Aankoop technische benodigdheden lager onderwijs gaat van 750.000 naar 1.200.000. Verklaring ?
3. Onderhoud cultureel centrum door derden gaat van 75.000 naar 150.000. Verklaring ?
4. Waarom wordt de actie “behaag je landschap” niet herhaald ?
5. Investeringslijst
a) Restauratie oud schoolgebouw Hoek. (3.000.000)
Wat wordt de bestemming van dit gebouw ? Zullen hier dezelfde regels gelden als voor de Oude Pastorij of het CC van Wildert ?
b) Wat is “aankoop exploitatiemateriaal en uitrusting” ? (1.1000.000)
c) Onderhoud wegen weekendzone. (4.000.000)
Wat bedoelt men met onderhoud ? Zal het college zich aan dezelfde regels houden als het vorige college, namelijk geen asfalt of beton ?
d) Aanleg fietspaden (3.000.000).
Welke ? De vorige jaren hadden we in de commissie steeds een lijstje met prioriteiten opgesteld.
6) Als de meerderheid toch voor “inspraak” staat, dan kunnen er misschien werkingskosten voor wijkraden of een budget voor enquêtes ingeschreven.
7) De Essense tweedehandswinkel (‘t Schakeltje) zou in het kader van afvalpreventie en hergebruik best een steuntje – via subsidies – in de rug kunnen krijgen.
8) Buiten het eigen gemeentepersoneel, betaalt het gemeentebestuur ook onrechtstreeks de personeelsleden van een aantal andere organisaties. Daarbij is destijds afgesproken dat die op het vlak van hun personeelsbeleid (aanwerving en verloning) dezelfde regels zouden volgen als het gemeentebestuur. Alleen onder die voorwaarden kunnen wij akkoord gaan met deze vorm van onderaanneming. Kan het schepencollege toelichten hoe de aanwerving van personeelsleden in de vzw Jeugdwerking, het VVV en de Heemkundige Kring gebeurt en welke de loon- en arbeidsvoorwaarden zijn ?
9) De VLD is altijd voorstander geweest van een vermindering van de belasting op drijfkracht, maar die blijft nu behouden. Zijn ze er nu wel voorstander van geworden ? Of is de meerderheid bereid om mee te denken over een alternatieve bedrijfsbelasting die beter is voor de werkgelegenheid ?
10) Voor de gemeentelijke website is opnieuw 500.000 BEF ingeschreven in de begroting. Dat is natuurlijk positief, maar zijn er ook concrete plannen hiermee ?
11) Het bestuursakkoord kondigt aan dat het Gerard Meeusenmuseum naar de Kiekenhoeve zal worden verplaatst. Is er al zicht op de manier waarop dat zal gebeuren en op de financiële gevolgen daarvan ? Waarom vinden we hierover niets terug in het Meerjarenplan ?
12) Het samenbrengen van alle internationale samenwerking binnen één bevoegdheid vinden we een goede zaak. We vragen ons wel af waarom die lijn in de begroting niet wordt doorgetrokken. We stellen trouwens ook voor het budget voor ontwikkelingssamenwerking te koppelen aan een vaste norm die stijgt met de welvaart in onze gemeente. En daarnaast vinden we ook dat er concreet werk moet worden gemaakt van een verzustering met een gemeente uit het Zuiden. Wordt daar geen budget voor voorzien ?
13) De toelage aan de Dienst Kinderopvang verhoogt van 620.000 BEFnaar 710.000 BEF. Wat is die Dienst van plan met de extra middelen ?
14) Dit is tenslotte de laatste begroting in Belgische frank die deze gemeenteraad zal goedkeuren. Vanaf 2002 gaan we allemaal in Euro werken. Dat dat niet altijd even gemakkelijk zal zijn, kunnen we in de belastings- en subsidiereglementen zien. We hebben ze niet systematisch nagekeken, maar wie belasting op tweede verblijven moet betalen, kan besparen door dat in Euro’s te doen. En in het reglement over de afgifte van administratieve stukken wordt hetzelfde bedrag in Belgische frank verschillend in Euro omgezet. Om te vermijden dat we hier foute reglementen goedkeuren is het wellicht goed dat alle berekeningen nog eens worden nagekeken. Het is meteen een goede gelegenheid om eens over die overgang naar de Euro na te denken. Hoe ziet het schepencollege de rol van het gemeentebestuur bij die overgang die voor veel mensen in onze gemeente toch niet zo gemakkelijk zal zijn ?
Recent werden door de federale en de Vlaamse overheid een aantal maatregelen aangekondigd die een belangrijke weerslag kunnen hebben op de financiële situatie van de Vlaamse gemeenten en van Essen in het bijzonder. Hierop werd reeds gewezen door ondermeer de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten en door de Vlaamse Minister van Binnenlandse Aangelegenheden.
De juiste impact van deze maatregelen is tot op heden echter onzeker en door verschillende verantwoordelijkheden, waaronder de Minister-President en de Minister-Vice-President van de Vlaamse regering, werd reeds duidelijk gemaakt dat de lokale besturen op de nodige compensaties zullen kunnen rekenen en dat belastingverhogingen daarom voorbarig zijn.
De gemeenteraad van Essen besluit daarom :
* aan de Vlaamse en de federale regering te vragen zo snel mogelijk duidelijkheid te scheppen over de financiële gevolgen die de verschillende maatregelen netto voor de gemeentebesturen zullen hebben
* vooralsnog erop te vertrouwen dat de Vlaamse regering deze problematiek in voldoende mate ter harte zal nemen
* zijn uitdrukkelijke steun uit te spreken voor het door de kamerleden Antheunis, Bacquelaine, Janssens en Peeters ingediende wetsvoorstel “tot wijziging van artikel 470 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 teneinde de situatie van de gemeentefinanciën te verbeteren”, waardoor de administratiekosten die de federale overheid aanrekent voor de inning van de aanvullende personenbelastingen sterk verminderd wordt
* in afwachting van de gevraagde duidelijkheid de tarieven van de aanvullende personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing te bevriezen