PLE keurt begroting 2005 met overtuiging af !
SCHATTENVERZAMELAAR
Het grootste wonder van de Essense financiën is natuurlijk het altijd groeiende reservefonds. In plaats van een bodemloze put heeft Essen een berg zonder top. Nochtans, wie een financieel meerjarenplan leest, die zal vaststellen dat het reservefonds altijd op is. Binnen enkele jaren dan toch. Wie het meerjarenplan bij de begroting van 1999 nog eens herleest, moet wel stomverbaasd zijn dat we het nu nog over dat fonds hebben. Het is namelijk al een paar jaar volstrekt leeg. En nu gaat het plan maar tot 2008, maar wie de logica ervan doortrekt ziet ook dat we in 2010 opnieuw zonder reservefonds zullen zitten.
Maar het fonds is nu niet leeg en het zal ook in 2010 niet leeg zijn, tenminste niet als er op dezelfde manier beleid wordt gevoerd. Het zal zelfs nog zijn gegroeid. Dus is dit meerjarenplan, net zoals al zijn voorgangers, fout. Liep de fout bij schepen Boden (toen CD&V) in de miljoenen franken, ze wordt met opvolger Hoppenbrouwers (VLD) in miljoenen euro’s uitgedrukt. Vanwaar die fout ? Alle informatie zit in het meerjarenplan zelf. In de eerste plaats worden alle vooruitzichten in verband met inkomsten altijd zo laag mogelijk ingeschat, alle vooruitzichten in verband met uitgaven zo hoog mogelijk. En ja, dat is in veel gevallen “conform de begrotingsrichtlijnen”. Die laten nochtans wel toe om afwijkende prognoses op te nemen, als de gemeente ze kan verantwoorden. Maar de kolom “prognose” wordt in het meerjarenplan nooit gebruikt. Ook niet als het over de begroting 2004 gaat, waar we op dit moment in het jaar toch al behoorlijk zicht op zouden moeten hebben…
Daarmee hebben we het over de begroting zélf. Als we naar 2003 kijken, dan zien we dat we ongeveer 5% meer ontvangsten hebben dan voorzien en 5% minder uitgaven. Dat is niet nieuw, want die vergelijking werd ooit eerder gemaakt en kwam toen op ongeveer dezelfde percentages uit. Daarbij hebben we uiteraard geen rekening gehouden met de onverwachte opbrengst van de liquidatie van de regie. In de veronderstelling dat dezelfde percentages gelden voor de komende jaren, bedraagt het verschil in de komende jaren, behalve in 2006, elke keer ongeveer 1,4 miljoen EUR. Ofwel een hoger bedrag dan het meerjarenplan uit het reservefonds wil halen. Besluit : het reservefonds zal blijven groeien.
LIBERALISEREN !
Is dat niet goed, dat het gemeentebestuur zo veel spaart ? We nodigen u uit om eens na te denken wat er zou gebeuren als er eens een liberaal schepen van financiën zou zijn. Die zou redeneren : wij kunnen als gemeente dat geld alleen maar sparen, maar de burger –voor een liberaal zijn we natuurlijk allemaal “burgers”– kan met dat geld consumeren en ondernemen. Dat doet de economie draaien, verhoogt de inkomens en verhoogt dus ook onze belastingopbrengsten. Dus zijn zowel de burger als de gemeente beter af. Liberalen hebben lang niet altijd gelijk, maar deze natuurlijk wel. Dat er een kleine reserve wordt behouden, is niet onlogisch, maar wat Essen oppot loopt de spuitgaten uit. En we hebben die spaarpot niet nodig.
Want, en dat is het volgende deel van het verhaal, als er ooit echt een probleem ontstaat met de begroting, dan gaat een verstandig mens ook het reservefonds niet aanspreken. Geen zinnig beheerder gaat in een dergelijk geval structurele kosten, die elk jaar terugkomen, betalen uit een fonds dat per definitie eindig is. Zo worden in Essen ook de belastingtarieven gehanteerd : als er een tekort is op de begroting zelf, worden de belastingen verhoogd. Dat deed de vorige meerderheid, dat heeft deze meerderheid ook gedaan. Met één bijzonderheid : deze meerderheid heeft een verhoging doorgevoerd die veel hoger lag dan de extra kosten waarmee ze werd verantwoord. Wie nog eens teruggrijpt naar de catastrofeverhalen over de belastinghervorming, de politiehervorming, de liberalisering van de elektriciteitsmarkt, zal zien dat de rampscenario’s niet zijn uitgekomen. En wanneer wij eerder al vroegen om rekening te houden met de extra opbrengsten uit het Dubbelbelastingverdrag, werd er niet naar geluisterd. Zelfs in de ontwerpbegroting was er nog niets van terug te vinden. Nu blijkt er plots wel meer dan 300.000 EUR per jaar extra belastingopbrengst binnen te komen. Maar ook dat blijkt geen reden om de tarieven te verlagen. Ook nu weer wijst de meerderheid wél op de mogelijke extra kosten van de liberalsering van de gassector, maar worden extra inkomsten verzwegen.
En nog altijd horen we dezelfde argumenten om de belastingverhogingen te verantwoorden. We hebben de berekening nog eens bijgewerkt : op het einde van de legislatuur zullen de verhogingen van de APB en de OOV meer dan 1,5 miljoen EUR méér hebben opgebracht dan de extra kosten die ze volgens de meerderheid zogezegd moesten bestrijden. Dan zijn we nog zo vriendelijk geweest de eenmalige opbrengst van de liquidatie van de regie over 20 jaar te spreiden.
Van Verhofstadt wordt beweerd dat hij altijd voor het meest optimistische scenario kiest en nog in zwembroek zou rondwandelen terwijl het al lang sneeuwt. Willy Hoppenbrouwers loopt al jaren met een grote paraplu rond onder de brandende zon. PLE pleit meer dan ooit voor een forse belastingdaling, met name voor de volledige afschaffing van de vaste huisvuilbelasting – de sociale aanpassing ervan is een eerste stap – én voor het grotendeels terugdraaien van de belastingverhogingen. En het grote geheim is… financieel kan dat allemaal !
Maar misschien moeten daarvoor eerst onze gemeentefinanciën wel eens grondig worden doorgelicht en gekeken worden hoe het structureel nu eigenlijk in elkaar zit, in plaats van jaar na jaar te begroten door gewoon de cijfers van het vorige jaar terug over te nemen en een meerjarenplan op te maken als een pure rekenoefening in plaats van als een reële prognose van de toekomstige financiële situatie. Soms hebben we het gevoel dat onze gemeente te veel externe studies laat uitvoeren, maar deze willen we er toch nog graag bijhebben !
BEGROTING MOET AFVALLEN
Over de afvalbelastingen wordt in Essen op dit ogenblik veel gesproken. De meerderheid wil dat debat natuurlijk liever onder de mat schuiven. PLE steunde van bij het begin de actie “Essen in de zak ?”. Vorige gemeenteraad diende Dirk Smout het voorstel in om het vast bedrag af te schaffen. Nu stellen we samen met de sp.a voor om alvast te beginnen met een halvering en een sociale korting. Maar het einddoel is voor ons heel duidelijk : de forfaitaire belasting is sociaal onrechtvaardig en heeft helemaal niets met afvalbeleid te maken. Ze moet weg !
Natuurlijk zal er wel weer een verhaaltje komen over allerlei “vaste kosten”. Maar waarom deze vaste kosten wél en andere niet per kop worden afgerekend, kan niemand verklaren. Tenzij CD&V en VLD natuurlijk de sociale ongelijkheid in onze gemeente willen versterken, door de minder begoeden een hoog percentage van hun inkomen aan te rekenen en de rijkere Essenaren er een veel lager percentage te vragen. Met “de vervuiler betaalt” heeft het in elk geval niets te maken. Kijk en vergelijk :
Situatie 1, familie die goed sorteert, zet één zak per maand buiten :
– Dit kost hen op jaarbasis 56 EUR (vast bedrag) + 18 EUR (EUR 1,5 x 12) = 74 EUR
– Zij betalen per zak: 74 EUR / 12 = 6,2 EUR
Situatie 2, minder goed sorterende familie, zet twee zakken per maand buiten :
– Dit kost hen op jaarbasis 56 EUR (vast bedrag) + 36 EUR (EUR 1,5 x 22) = 92 EUR
– Zij betalen per zak: 92 EUR / 24 = 3,8 EUR
BEHEERSBAAR HOUDEN
Soms wordt er gemakkelijk gezegd dat de oppositiepartijen vooral meer willen uitgeven (of de belastingen willen verlagen). Nochtans kijken wij net heel scherp toe op de uitgaven. Zo was de investering in de Stationsstraat volgens ons niet nodig : het Vlaams Gewest zou ze enkele jaren later ook hebben gedaan. Een doorn in het oog zijn ook de verschillende vzw’s waarmee het gemeentebestuur werkt. We zijn ervan overtuigd dat die goed werk leveren, maar vinden het onbegrijpelijk dat toelage van vele tienduizenden euro’s niet aan een degelijke beheersovereenkomst worden gekoppeld.
Samengevat : de begroting 2005 kadert in een financieel beleid zonder inzicht en zonder visie.