Ontwerp ruimtelijk structuurplan : amendementen Groen!, sp.a en PLE
1. POCKET VERSIE VAN HET STRUCTUURPLAN :
Voor iemand die niet ingewijd is in de materie van planologie en ruimtelijke ordening is het structuurplan niet zo eenvoudig leesbaar. Net zoals het structuurplan Vlaanderen heeft het gemeentelijk structuurplan een informatief, richtinggevend en bindend deel. Ook dat kan voor niet ingewijden verwarrend zijn. Om de betrokkenheid van de inwoners te maximaliseren kan net zoals bij het structuurplan Vlaanderen een vereenvoudigde versie gemaakt worden waarin de krachtlijnen van het structuurplan in opgenomen is. Aangezien een aantal planologische en andere begrippen vrij onbekend zijn is een begrippenijst geen overbodige luxe.
Voorstel van amendement :
* Er wordt een pocketversie gemaakt van het structuurplan waarin de krachtlijnen van het gemeentelijk structuurplan in opgenomen zijn. Een begrippenlijst en de belangrijkste kaarten uit de kaartenbundel worden aan deze pocketversie toegevoegd.
2. Ontwikkelingsmogelijkheden Wildert :
Het ontbreken van een echt plein, geen parking zoals in de bocht Sint-Jansstraat, op Wildert is een gemis. Ter hoogte van het station bestaat die mogelijkheid, waar verschillende functie plein, station, woningen, winkels/horeca met elkaar verweven kunnen worden. Aan de zuidzijde kan bebouwing voorzien worden, aan de oostzijde bevindt zich al jaren een leegstaand café; aan de noordzijde heb je de bebouwing van de Sint-Jansstraat. Tot voor enkele jaren stond aan de oostzijde het station.
Overigens wil men van het station het startpunt voor recreatieve routes maken (p.212). Ook in dat geval zal deze ruimte met horeca en een plein een aangename plaats waar men wil vertrekken en aankomen.
Voorstel amendement :
* Stationsgebied Wildert opnemen als ontwikkelingszone waar een plein wordt ontwikkeld in combinatie met woningbouw (inbreidingslocatie), creëren van vestigingsmogelijkheden voor horeca/winkels en waar de fietsverbinding naar De Middel behouden blijft. Op die manier wordt deze zone ook aangenaam voor de toerist-recreant.
3. WOONUITBREIDING WILDERT-OOST :
Woonuitbreidingsgebied Wildert-Oost heeft voor een belangrijk deel een agrarische functie.
Daarnaast is een groot deel van het woonuitbreidingsgebied aangeduid als “Natuurlijk Overstroomd Gebied” (zie Figuur 6p.42)
Ook vanuit historisch en landschappelijk perspectief zijn er argumenten aan te halen om niet tot bebouwing over te gaan. Vanaf de andere zijde van het beekdal heeft men een prachtig zicht op het historisch gegroeid lint met centraal de parochiekerk Sint-Jan de Doper.
In het ontwerp-gewestplan is nooit sprake geweest van een woonuitbreidingsgebied achter de kerk. Daar maakte de zone deel uit van zone met bestemming : agrarisch gebied met landschappelijke karakter (zie kaart).
Ook in het structuurplan p.119 Dorpskern Wildert wordt de vraag gesteld of dit gebied wel volledig kan worden ontwikkeld en op p.211 wordt er een groene vinger vanuit het valleigebied van de kleine Aa richting de Middel voorgesteld.
Voorstel van amendement :
* Het woonuitbreidingsgebied te Wildert-Oost schrappen als woonuitbreidingsgebied en door middel van RUP herbestemmen in overstromingsgebied en agrarisch gebied met landschappelijk karakter. De bestaande bebouwing binnen dit woonuitbreidingsgebied als dusdanig in het RUP opnemen.
4. RANGEERSTATION
Het feit dat er iets moet gebeuren met de NMBS site staat buiten kijf. Maar of figuur 27 : gewenste ruimtelijke structuur de ideale invulling is, valt zeer sterk te betwijfelen. Hiervoor zijn bij het maken van het BPA reeds voldoende argumenten aangehaald (verkeerskundig, natuurbehoud, cultuurhistorisch, sport en recreatie, financiële). Dit BPA is ons inziens strijdig met artikel 4 van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening. Aangezien het BPA de vertaling is van deze schets wensen wij dat deze schets uit het structuurplan wordt geschrapt.
Voorstel van amendement :
* figuur 27 : Gewenste ontwikkeling van de site van het rangeerstation : schrappen van deze figuur.(p.208)
5. SPEELBOSSEN/SPEELPLEINEN
In het informatieve deel, paragraaf 3.1. zijn de behoeften vanuit het jeugdruimteplan opgenomen.
Speelbossen zijn belangrijke plaatsen waar kinderen, jongeren en jeugdbewegingen vrij in een bos kunnen spelen. In Essen zijn er een drietal speelbossen (Horendonkse Bossen, Statieboske, Achterste Duinen Wildert) en één speelbos grenst aan het grondgebied van de gemeente Essen (Nieuwmoer).
In het informatieve deel ontbreekt deze informatie. In het richtinggevende en het bindend deel is er verder niets over opgenomen.
Voorstel van amendement :
* De bestaande speelbossen opnemen in bestaand/nieuw kaartje.
* Het informatieve deel, Deel 3 : ruimtelijke context, 3.1.4 Toeristisch-recreatieve structuur uitbreiden met paragraaf speelbossen/speelpleinen.
* In Deel 5, voor geheel Essen het tekort aan speelbossen/pleinen als knelpunt opnemen.
* In het richtinggevend deel onder paragraaf 7: Gewenste Ruimtelijke Structuur, toename van het aantal speelbossen opnemen.
6. WINDMOLENS
Op geen enkele manier is bij Bedrijventerrein Rijkmaker rekening gehouden met de mogelijke inplanting van windmolens. Nochtans zijn er voldoende argumenten die windmolens verdedigbaar maken. Windenergie zorgt voor positieve milieueffecten, er worden geen schadelijke emissie uitgestoten, windenergie kan een bijdrage leveren aan het halen van het Kyotoprotocol, op de Rijkmaker is er voldoende wind, en volgens windplan Vlaanderen is de Rijkmaker ruimtelijk de meest geschikte plek.
Daarnaast dient de gemeente haar maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen. We kunnen niet langer blind blijven voor de klimatologische veranderingen die op mondiaal vlak plaatsvinden. Iedere bijdrage die geleverd kan worden om de opwarming van de aarde af te remmen, moet te baat genomen worden. Door het ‘wegnemen’ van de mogelijkheid om windturbines in Essen te plaatsen ontloopt de gemeente haar maatschappelijk verantwoordelijkheid.
Men mag niet vergeten de gemeente het meest aangewezen niveau is voor de bepaling van de locaties van individuele windturbines of clusters tot 3 windturbines. Vanuit het principe van de gedeconcentreerde bundeling is de meest aangewezen werkwijze dat de gemeente in het kader van het gemeente structuurplanningsproces de locaties aangeeft die vanuit ruimtelijk oogpunt in aanmerking komen voor de clustering van individuele windturbines en dat zij vervolgens deze locaties in de gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP) afbakent. (omzendbrief : EME/2000.01)
Voorst zijn windturbines economisch rendabel en scheppen ze extra arbeidsplaatsen.
Tenslotte zouden de windturbines op Rijkmaker een nieuwe baken kunnen zijn voor Essen, naast de kerktorens als religieuze bakens, zou ook de industrie zo haar baken kunnen krijgen.
Voorstel voor amendement :
* De functie windenergie opnemen bij bedrijventerrein 2.5. Bedrijventerrein Rijkmaker en omgeving. Realisatie van windturbines opnemen in 16. Opmaken van een RUP Rijkmaker . De kaart van het windplan Vlaanderen, als kaart 49 toevoegen aan de kaartenbundel horende bij het structuurplan. Enkel op deze manier blijft realisatie van windturbines tot de mogelijkheden bestaan en kan door middel van een Ruimtelijk UitvoeringsPlan (RUP) de verdere planologische afbakening vorm gegeven worden.
7. GROTE PERCELEN
De gemiddelde perceelsoppervlakte in Essen bedraagt 900 m². Dit is erg hoog en geeft aan dat we in het verleden heel erg kwistig met bouwgrond zijn omgesprongen. De ene verkaveling na de andere met gigantische perceeloppervlaktes is in de jaren ’70, ’80 en ’90 uit de grond geschoten. Nu zitten we met een aanbod huizen op grote percelen en leegstaande grote percelen (bouwgronden). Dit moet als een knelpunt gezien worden. De prijzen die hiervoor dienen betaald te worden stijgen ruim boven de financiële mogelijkheden uit van de gemiddelde Essenaar. De prijs voor een m² bouwgrond schommelt tussen 90 €/m² en 250 €. Daartegenover staat dat het aanbod van kleine bouwpercelen eerder schaars is. (<450 m²) Ook dat moet aanzien worden als een knelpunt.
Voorstel van amendement : Opnemen van volgende knelpunten in het structuurplan :
* Overaanbod van grote percelen en woningen op grote percelen is een knelpunt, omwille van de onbetaalbaarheid ervan voor de modale Essenaar.
* Onderaanbod van kleine percelen, woningen op kleinere percelen en sociale koop en huur woningen is een knelpunt.
8. GROOTWINKELZONE RUP-WERF
Het opmaken van een RUP voor de ontwikkeling van een winkelzone gericht op autogerichte kleinhandel is nergens op gebaseerd. Zolang er geen gedegen socio-economische studie wordt uitgevoerd die aantoont dat er een behoefte is aan grotere kleinhandel en wat de gevolgen voor het bestaande winkelapparaat zijn is er ook geen grond om zulke zaken in een gemeentelijk structuurplan op te nemen. Overigens is deze ontwikkeling strijdig met het Structuurplan Vlaanderen waarbij a Essen als een gemeente in het buitengebied wordt gesitueerd, de functie wordt nergens aan gebundeld (principe gebundelde deconcentratiegedachte) en er bestaat een reëel gevaar dat het bestaande winkelapparaat in de hoofdkern hieronder gaat lijden via het leegzuigeffect.
Figuur 26 verraadt dat RUP Werf een stilzwijgende uitbreiding van BPA Spijker is. Daarvan was afgesproken dat dat BPA het maximaal haalbare was. Tenslotte kunnen er heel wat vragen gesteld wordt op vlak van mobiliteit. Stimuleert de vooropgestelde ontwikkeling het autogebruik niet onevenredig ? Is deze ontwikkeling te harmoniseren met de principes van het mobiliteitsplan ?
Voorstel van amendement :
* Onverkort schrappen van RUP werf.
9. KENMERKEN WONINGBESTAND (P.82)
Met de kenmerken van het woningbestand kan je niet veel doen. De gegevens zijn hopeloos achterhaald. (NIS Volkstelling 1991). Het is echter toch noodzakelijk om te weten wat nu de samenstelling van het woningbestand is en wat de huidige wensen zijn. Hoeveel sociale woningen zijn op dit moment effectief in Essen ? Hoeveel appartementen (koop en huur) zijn er enz. Recent heeft het ACW een interessante enquête hierover uitgevoerd. Deze geeft een beeld wat de inwoners van Essen wensen hoe het woningbestand er zou moeten uitzien; wat de vraag is. Ook de resultaten van de algemene socio-economische enquête van het NIS (2001, die is de opvolger van de Volkstelling) zijn ondertussen beschikbaar en kunnen bij het NIS worden opgevraagd.
Voorstel amendement :
* Recentere gegevens over het woningbestand toevoegen.
* In tabelvorm het huidige woningbestand vergelijken met het wenselijk woningbestand volgens het ACW.
* Op basis hiervan een analyse maken.
10. FIETSVERBINDING ESSEN-HOEK – DE ZOOM (ROOSENDAAL)
De gemeente Roosendaal heeft ver gevormde plannen om een fietspad aan te leggen van Wouwse Plantage tot aan de Belgisch/Nederlandse grens parallel aan De Zoom. Dit is een uitgelezen moment om naar het zuiden toe te een verbinding te leggen langs De Spillebeek tot aan de buurtweg die ter hoogte van het Kapelletje uitkomt op de kruising Moerkantsebaan/Rouwmoer. Hiermee kan een ontbrekende noord-zuid schakel gerealiseerd worden. Deze maakt het mogelijk om rechtstreeks van Essen over fietspaden naar de Wouwse Plantage en zelfs Bergen op Zoom te fietsen. Anderzijds worden de Essense recreatieve knooppunten vanuit Nederland via dit fietspad ontsloten. Omdat de Spillebeek aangeduid is als te vrijwaren beekvallei kan de ruimtelijke inpassing van de fietsverbinding opgenomen worden in beheers en inrichtingsplan voor de Beekvallei van de Spillebeek-Papenmoerbeek.
Voorstel van amendement :
* Fietsverbinding Zoom/grens – kruispunt Moerkantsebaan/Rouwmoer opnemen in richtingevend deel 7.Gewenste ruimtelijk toeristische-recreatieve structuur.
* Fietsverbindng Zoom/grens – kruispunt Moerkantsebaan/Rouwmoer toevoegen op Kaart 40 gewenste ruimtelijke lijninfrastructuur
11. TEKSTUELE AANPASSINGEN
* p.79 : Hemelrijk-Heikant : Het Paviljoen is als parkgebied aangeduid.
Kaart 13 : Op kaart 13 Het Paviljoen als beeldbepalend element toevoegen met haar parkstructuur.
* p.156 e.v. Bij het verdichten van de kernen(vooral Essen en Wildert) moet steeds getracht worden open ruimten te reserveren voor het spelende kind of de wandelende mens. Dit betekent minder privé-ruimten en meer gemeenschappelijke ruimten. Ook de ruimtelijke inpassing van zulke projecten dient gepaard te gaan met een integrale visie. Bovendien kunnen ze gekoppeld worden aan de realisatie van het groene raster over de dorpskern, wat op zich dan weer pas in het visie van RSV, namelijk bundeling van functies.
* p.158. Voldoende aandacht schenken aan groengebieden… enz. vervangen door: ” De groengebieden binnen de bebouwde kom maximaal beschermen en pro-actief uitbreiden. Een te laks beleid te laatste jaren heeft de ‘Essense longen’ aangetast.