Bij een eerste bespreking in de gemeenteraad van december werd de invoering van de belasting nog uitgesteld. Het reglement werd vervolgens bijgestuurd. Zo worden bouwgronden in de weekendzone en het Woonbos van de belasting vrijgesteld. Anderzijds wordt de vrijstelling voor bouwgrond die voor landbouwdoeleinden wordt gebruikt beperkt tot professionele landbouwers. Het totale lijstje met vrijstellingen blijft redelijk uitgebreid : zo mogen ouders één stuk grond voorbehouden voor elk van hun kinderen zonder daarop belast te worden. Voor de gronden waarop wel een belasting wordt geheven bedraagt het tarief 12,50 EUR per strekkende meter aan de straatkant. Op vraag van Arno Aerden (sp.a) wordt dat tarief meteen aan de bouwindex gekoppeld, waardoor het enkele euro’s hoger uitvalt.

Tom Bevers (N-VA/PLE) sloot zich aan bij de doelstelling van de belasting : bouwgrond in eigen gemeente moet betaalbaar blijven voor Essenaren. Maar hij wees erop dat dit niet mag gebeuren door Essen ongebreideld verder vol te bouwen. Bovendien rekende hij voor dat het verwachte effect van de belasting is dat er één extra bouwgrond op de markt zal komen per periode van… honderd jaar. Elk jaar 100.000 EUR belasting heffen om dan na een eeuw een effect te zien, leek hem niet erg efficiënt. Bevers stelde daarom voor om de opbrengst van de belasting te besteden aan een sociaal verkavelingsproject in Hoek of Horendonk, wijken waar enkele extra bouwgronden welkom zouden zijn. Maar dat voorstel werd weggestemd door CD&V en sp.a (al onthield sp.a-schepen Hennekam zich) : het opgehaalde geld is niet voor het woonbeleid bestemd.